Afgerond

Gezonde leefstijl: welke persoonskenmerken spelen een rol?

Doe je zelf boodschappen en verzorg je zelf je maaltijden of eet je mee met wat er op jouw woonlocatie op tafel komt? Kun je zelfstandig bewegen of ben je hiervoor afhankelijk van anderen?

Bij een gezonde leefstijl spelen veel factoren een rol. Binnen die factoren nemen persoonskenmerken een belangrijke plaats in, want die bepalen wat bij de cliënt aansluit en wat juist niet bij hem of haar past.

Om binnen het LEEV!-project een goede keuzewijzer voor leefstijlinterventies te kunnen ontwikkelen, inventariseerde gedragskundige-junior onderzoeker Tessa Wokke welke persoonskenmerken een rol spelen bij de leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking.

Samenvatting

Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

Om voor mensen met een verstandelijke beperking een goede keuzewijzer voor een gepersonaliseerde integrale leefstijlinterventie te kunnen ontwikkelen, is het belangrijk om te weten welke persoonskenmerken een rol spelen bij hun leefstijl. Met dit deelonderzoek bracht Tessa dat in kaart.
Wat waren de onderzoeksvragen?
Hoofdvraag
Welke persoonskenmerken zijn van belang voor het vormgeven van een keuzewijzer voor gepersonaliseerde integrale leefstijlinterventies bij mensen met een verstandelijke beperking?

Deelvragen
1. Welke persoonskenmerken zijn van belang voor een gezond bewegingspatroon bij mensen met een verstandelijke beperking?
2. Welke persoonskenmerken zijn van belang voor een gezond voedingspatroon bij mensen met een verstandelijke beperking?
Hoe werd het onderzoek uitgevoerd?

Intervieuws
Het onderzoek bestond uit een praktijkbevraging. Hiervoor nam Tessa interviews af bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperking en bij naasten van mensen met een matige en (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperking.

Focusgroepen
Hiernaast organiseerde ze focusgroepen met begeleiders (wonen, dagbesteding en ambulant) en behandelaren (zoals fysiotherapeuten, diëtisten, leefstijlcoaches, verpleegkundigen en gedragskundigen).
Wat zijn de belangrijkste resultaten?

Er werden diverse persoonskenmerken gevonden die van invloed zijn op de lichaamsbeweging en het voedingspatroon. De meeste van de genoemde kenmerken waren een belemmerende factor voor zowel een gezond beweeg- als voedingspatroon, een aantal waren een bevorderende factor. Voor lichaamsbeweging en voedingspatroon werden grotendeels dezelfde factoren gevonden, met uitzondering van motivatie en mobiliteit (beweging) en voedingsgedrag en externe omgevingsfactoren (voeding).
Wat is de eindconclusie?

Een breed scala aan persoonskenmerken is van invloed op de lichaamsbeweging en het voedingspatroon van mensen met een verstandelijke beperking. Dit duidt op het belang van gepersonaliseerde integrale leefstijlinterventies gericht op zowel beweging als voeding.
Welke aanbevelingen zijn er voor de praktijk?

Zet in op maatwerk en gebruik leefstijlinterventies die aansluiten bij de persoonskenmerken van de cliënt, met een focus op zowel lichaamsbeweging als voedingspatroon.

Binnen het LEEV!-project ontwikkelen de samenwerkingspartners een integrale leefstijlaanpak waarmee zorgprofessionals mensen met verstandelijke beperking op maat kunnen ondersteunen.
Waar kun je meer te weten komen over dit onderzoek?

Over dit onderzoek verscheen een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor de zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen (NTz). Je vind het onderaan deze pagina bij Documenten.
Hoe werd het onderzoek gefinancierd?

Het onderzoek is mogelijk gemaakt door een RAAK-PRO-subsidie van het overkoepelende LEEV!-project en personele inzet van PWO Alliade.